Constructief 1-2010
ECO-Effectief
In opdracht van NIOO/KNAW bouwt Berghege in Wageningen een nieuw onderkomen voor het Nederlandse instituut voor Ecologie. Het strak vormgegeven complex omvat een hoofdgebouw met laboratoria en kantoren en diverse bijgebouwen, zoals kassen. Door de uitzonderlijk hoge eisen die de opdrachtgever stelt aan de eco-effectiviteit van deze nieuwbouw doet Berghege binnen hele korte tijd een schat aan praktijkervaring op voor wat betreft duurzaam bouwen. Van alle opmerkelijke issues die voortkomen uit deze opdracht wordt verslag gedaan in het dossier ’duurzaam bouwen’ op www.berghege.nl.
Identiteit
“Traditioneel heeft ecologische architectuur zo zijn eigen idioom met bijpassend materiaalgebruik: leem, riet, karton. Resulterend in wat je zou kunnen noemen: houtje-touwtjearchitectuur. Iets wat wij én de opdrachtgever pertinent niet wilden. Het gebouw op de campus van het Wageningen University & Research Centre moest vooral een hoogwaardige en representatieve uitstraling krijgen. We willen laten zien dat de principes van cradle to cradle ook tot een gebouw met een krachtige ‘corporate identity’ kunnen leiden. Het NIOO is immers een wetenschappelijk instituut met internationale allure.
Het instituut is ontworpen als een complex van gebouwen. Het hoofdgebouw ligt aan de Mansholtlaan en geeft het NIOO zijn representatie. De bijgebouwen zijn wat verscholen achter het hoofdgebouw gesitueerd. Het hoofdgebouw is deels laboratorium en deels kantoor. Door de laboratoria direct achter de volledig beglaasde straatgevel te positioneren, wordt het wetenschappelijke karakter van het gebouw direct duidelijk.”
Dick van Wageningen, Claus en Kaan Architecten, in Stedebouw en Architectuur
De Artist impressions op deze pagina zijn vervaardigd door Claus en Kaan Architecten
Gedachtegoed uitdragen
De architect en de bouwer zijn gekozen via een Europese aanbesteding. Directeur prof. dr. Louise Vet van NIOO-KNAW: ”Je kunt wel in zee gaan met een gelouterde ‘groene’ architect en dito aannemer, maar voor ons was het juist een uitdaging om een goede architect en aannemer in het reguliere circuit te vinden. Het idee is dat onze architect en bouwer het gedachtegoed bij volgende opdrachten verder uitdragen en dat zo de cirkel van duurzaamheid steeds grotere vormen aanneemt. We zeggen immers niet voor niets dat NIOO het slimst lerende onderzoekslab van Nederland wordt.”
Maakbaarheid
”Berghege heeft inmiddels veel ervaring met het bouwen van hightech laboratoria. Veel minder specifiek was tot voor kort onze ervaring met duurzaam bouwen. Duurzaam bouwen vraagt om omdenken in elke fase van het bouwproces. We moeten uit de gebaande paden komen; uit onze dagelijkse routine. Tegenspel geven, mee blijven denken en een adviserende rol pakken. Het gaat uiteindelijk toch vooral ook om de maakbaarheid. In een bouwproject met zo’n hoog ambitieniveau heeft elke fase, elk onderdeel, uitgebreide voorbereiding nodig. Neem nu bijvoorbeeld de keuze voor de houtsoort. Zowel binnen als buiten wordt platohout toegepast. Voor ons een volledig nieuw product waar we nog veel vragen bij hebben. Hoe moet het hout bewerkt worden? Voldoet de voorgestelde behandeling aan de eisen van de brandweer? Welke bevestigingsmiddelen kunnen het beste toegepast worden? Om sluitende antwoorden te vinden, is veel overleg nodig met leveranciers en brandweer. Daarnaast heeft geen enkele houtleverancier platohout zo op voorraad liggen. Van te voren moet je dus precies weten hoeveel hout er nodig is en welke bestemming het krijgt: binnen of buiten. Bovendien moet vooraf nauwkeurig bepaald worden welk hout al dan niet brandvertragend behandeld moet worden. Een uiterst nauwkeurige inventarisatie die 100% moet kloppen. Omdat platohout zo bijzonder is, bemonsteren we het eerst en maken we een proefopstelling. Daarbij is het uiteraard de taak van de aannemer om alle stappen in het proces logistiek en planningtechnisch tot in detail op elkaar af te stemmen.”
Henk Peters, projectleider Bouwbedrijf Berghege.
Naar bladerversie