Doodzonde dat nog niet alle nieuwbouw in Nederland een groendak heeft
Het NIOO-complex is een opmerkelijk project: het is dé kennisgenerator op het gebied van integraal duurzaam bouwen. Naast het gebruik van recyclebare materialen experimenteert het NIOO met nieuwe energieconcepten, het sluiten van water- en nutriëntenkringlopen en het stimuleren van biodiversiteit. Niet alleen op het terrein, maar ook op de daken. Projectleider Henk Peters van Bouwbedrijf Berghege legt uit.
"De nieuwbouw neemt een groot oppervlak aan groen in. Ter compensatie wil NIOO natuur terugbrengen op de daken. Een experimenteel vegetatiedak van 500 m² gaat dan ook ruimte bieden aan vogels en zeldzame plantensoorten. De andere daken krijgen een meer standaard bedekking: gras en sedum, een soort vetplanten." Ginkel Groep, onderaannemer van Berghege, verzorgt de beplanting en afwerking van deze grasdaken. Het NIOO en de universiteit van Wageningen (WUR) zullen de verschillende types vegetatie uittesten voor het experimentele dak. De constructie van dit dak is het terrein van Consolidated, gespecialiseerd in energie-, water- en groendaken. Het experimentele dak wordt dus letterlijk een proeftuin. Maar welke betekenis heeft dit voor de rol van Berghege en de totaalplanning van het project? En wat vindt de aannemer eigenlijk van de groendaken? Henk doet verslag.
Maakbaarheid
De bouw van NIOO verloopt volgens een continu proces van leren en vernieuwen. In dit proces concentreert Berghege zich vooral op de maakbaarheid. Zo ook bij het dak. "Vrij laat in het proces is er bijvoorbeeld alsnog gekozen voor het plaatsen van zonnecollectoren op een deel van de grasdaken", schetst Henk. "Omdat deze collectoren het dak zwaarder belasten, betekende dat voor ons een nieuwe doorrekening van de constructie van het dak. Ook zijn er drukverdelers nodig. De zonnecollectoren staan bovendien schuin op het dak en hebben daardoor invloed op de vegetatie op het dak. Dat vraagt om aanpassing van het soort begroeiing en van de afwatering vanaf de zonnecollectoren in grindbakken op het dak." Henk gaat verder: "Voor zowel het experimentele dak als de grasdaken bewaken wij de dampdichtheid. Daarnaast moeten de waterafvoersystemen van de twee daken goed op elkaar afgestemd zijn." Ondanks het experimentele karakter van een van de daken loopt de planning geen gevaar volgens Henk. "Er is tijdelijk een noodbedekking ter plaatse van het experimentele dak aangebracht, zodat we het gebouw op tijd kunnen opleveren. Het NIOO en de WUR kunnen dus ongehinderd hun gang gaan."
Veel voordelen
Henk is het helemaal eens met de keuze van het NIOO voor de groendaken. "Het is doodzonde dat nog niet elke nieuwbouw in Nederland een groendak heeft. Dit geldt zeker voor de industrieterreinen langs zichtlocaties", vindt Henk. "Zo'n dak vangt namelijk ontzettend veel fijnstof af dat door het verkeer veroorzaakt wordt. Daarnaast heeft het door de extra bedekking een hoge isolatiewaarde en wordt UV-veroudering van de dakbedekking voorkomen. Ook houdt het groen water vast en voert het daardoor langzamer af dan een 'normaal' dak. Deze vertragende werking voorkomt een zware belasting van het riool in het geval van een stortbui. In binnensteden geeft een dergelijk dak bovendien verkoeling bij warm weer." Hij vervolgt: "En verder ziet het er gewoon leuk uit. Een mooi voorbeeld is het kleurige bloemrijke dak op de fietsenstalling die wij gebouwd hebben voor Merck, het voormalige Organon. Echt prachtig."